VỀ MỘT CHIẾC LẪY NỎ THUỘC VĂN HOÁ ĐÔNG SƠN? - Nguyễn Văn Quốc

Hiện vật có chất liệu đồng đã bị oxýt hoá, rỉ xanh và sứt mẻ, bề mặt đã được phủ bằng một lớp keo chống rỉ (ảnh 1)

So với lẫy nỏ đồng thuộc sưu tập của ông Phan Đình Nhân, Hà Nội ^(*)  (ảnh 2) gồm 2 thanh đồng vắt chéo và nối với nhau bởi thanh đồng hình chữ nhật dẹt, tựa như bản lề, trên có 2 lỗ tròn thì tiêu bản lẫy nỏ này có thanh trên cố định, thanh dưới xê dịch và có hình dáng như 1 báng súng, phần tựa như bản lề có mặt trên và phần đuôi phẳng dài 7cm, phần đầu dài 11cm, giữa có xẽ rảnh lõm hình lồng máng, phía gần thanh cố định có 2 vách dựng đứng hình tam giác vuông góc với mặt ngang, thanh cố định và 2 vách chặn có lẽ để giữ mũi tên cho thẳng và nhắm đúng mục tiêu (ảnh 3)

Bảo tàng đã thử đặt tên đồng (loại tên đồng tìm thấy ở Cổ Loa) vào rãnh thì thấy khá trùng khớp.

Lẫy nỏ do không sử dụng, không còn rắn chắc, bị oxýt hoá nhưng với cấu trúc khá tinh vi, gọn nhẹ, đây là một trong các loại vũ khí đáng chú ý cho chiến thuật tác chiến đánh xa, mang hiệu quả cao của tổ tiên ta thuộc văn hoá Đông Sơn cách ngày nay từ 2500- 2000 năm?  

Tài liệu tham khảo

- Cổ vật Việt Nam do Bộ Văn hoá Thông tin, Cục Bảo tồn Bảo tàng, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam xuất bản năm 2003, tr.82.